ورم لثه نشانه چیست؟ بهترین راه درمان تورم لثه ها چیست؟

رسیدگی به بهداشت دهان و دندان از اهمیت بسیاری برخوردار می باشد و برای اینکه شادابی و طراوت را به آن هدیه دهیم، نیاز داریم تا به صورت روزانه از آن مراقبت نماییم. ورم لثه یکی از مشکلاتی می باشد که ممکن است ما با آن درگیر باشیم. در زیر علت ها و روش های درمان این مشکلات را برای شما عزیزان آورده ایم تا بتوانید به راحتی به آن رسیدگی نمایید.

ورم لثه نشانه چیست؟ ورم لثه به معنای بزرگ شدن و تورم بافت نرم لثه دور دندان‌ها است. این مشکل به دلایل مختلفی مانند عفونت، التهاب، آسیب دیدگی، ناشی از برخی داروها و موارد دیگر رخ می‌دهد.

علائم و نشانه‌های ورم لثه عبارتند از:

• بزرگ شدن و تورم لثه
• رنگ قرمز یا بنفش دارد
• خونریزی لثه در هنگام مسواک زدن یا استفاده از نخ دندانپزشکی
• بوی بد دهان
• درد یا تورم در ناحیه دندان‌ها

ورم لثه نباید نادیده گرفته شود زیرا ممکن است باعث ایجاد مشکلات جدی دندانی شود. برای پیشگیری و درمان این مشکل باید به دندانپزشک مراجعه کرد و پس از تشخیص علت آن، درمان مناسبی صورت گیرد. همچنین، مراقبت دندانی منظم شامل مسواک زدن و استفاده از نخ دندانپزشکی به صورت روزانه، می‌تواند به پیشگیری از ورم لثه کمک کند.

چه عواملی باعث تورم لثه می‌شوند؟

چه عواملی باعث تورم لثه می‌شوند؟

تورم لثه می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد، این عوامل شامل موارد زیر می‌باشد:

التهاب لثه

التهاب لثه یا جیوه‌ایتیس در واقع یک حالت التهابی است که به علت تجمع باکتری‌های داخل لثه‌ها و تشکیل پلاک، بوجود می‌آید. باکتری‌هایی که در پلاک لثه وجود دارند، باعث تحریک و التهاب لثه می‌شوند. اگر این شرایط به دوران طولانی‌تری ادامه پیدا کند، می‌تواند منجر به تخریب بافت لثه و استخوان‌های پشتی آن شود، که در نهایت به عوارض جدی‌تری مانند ترکیدگی دندان، دائمی شدن آسیب دیدگی دندان‌ها و حتی از دست دادن دندان‌ها منجر می‌شود.

علائم و نشانه‌های التهاب لثه عبارتند از:

• خونریزی لثه هنگام مسواک زدن یا استفاده از نخ دندانپزشکی
• بزرگ شدن و تورم لثه
• رنگ قرمز یا بنفش لثه
• بوی بد دهان
• درد یا تورم در ناحیه دندان‌ها
• عواملی که می‌توانند باعث رخ دادن التهاب لثه شوند عبارتند از:
• نداشتن بهداشت دهان و دندان مناسب
• سیگار کشیدن
• مصرف الکل
• اضطراب و استرس
• برخی بیماری‌های مزمن مانند دیابت و سرطان

برای پیشگیری و درمان التهاب لثه، بهتر است به دندانپزشک خود مراجعه کرده و نکاتی مانند مسواک زدن منظم و صحیح، استفاده از نخ دندانپزشکی و آب دهان مناسب، مصرف غذاهای سالم و کاهش مصرف مواد مخدر و الکل را رعایت کنید. در صورتی که التهاب لثه برای شما ایجاد شده است، دندانپزشک شما ممکن است برای شما معاینه کند و درمان‌هایی مانند استفاده از دارو های مختلف و یا برخی دیگر از روش های درمانی را پیشنهاد دهد.

ترکیدگی لثه

آسیب دیدن لثه ممکن است باعث تورم شود. برخی از علل این مشکل می تواند مواردی مانند مسواک زدن خشن، استفاده از مسواک سخت، نخ دندانپزشکی خشک و یا بیش از حد استفاده از نخ دندانپزشکی است. ترکیدگی لثه به عبارتی از پارگی و شکستگی کوچک در بافت نرم و حساس لثه است که ممکن است باعث خونریزی و التهاب شود. ترکیدگی لثه معمولاً ناشی از عواملی مانند بیماری‌های لثه، نداشتن بهداشت دهان و دندان مناسب، استفاده نادرست از مسواک و نخ دندانپزشکی، سیگار کشیدن، مصرف الکل و برخی داروها می‌شود.

ترکیدگی لثه معمولاً به صورت خفیف شروع می‌شود و به مرور زمان می‌تواند شدت بگیرد. علائمی که معمولاً با ترکیدگی لثه همراه هستند عبارتند از:

• خونریزی لثه هنگام مسواک زدن یا استفاده از نخ دندانپزشکی
• تورم و قرمزی لثه در نواحی اطراف دندان‌ها
• درد و سوزش در لثه‌ها
• بوی بد دهان
• حساسیت لثه هنگام مصرف غذاهای گرم یا سرد

برای پیشگیری از ترکیدگی لثه، بهتر است به دندانپزشک خود مراجعه کرده و نکاتی مانند مسواک زدن منظم و صحیح، استفاده از نخ دندانپزشکی و آب دهان مناسب، مصرف غذاهای سالم و کاهش مصرف مواد مخدر و الکل را رعایت کنید. در صورتی که ترکیدگی لثه برای شما ایجاد شده است، دندانپزشک شما ممکن است برای شما معاینه کند و درمان‌هایی مانند تمیزی پروفیلکتیک لثه، درمان آنتی‌بیوتیک، پلاک توده‌ای یا جراحی لثه را توصیه کند.

بارداری

بارداری یکی از دوران مهم در زندگی زنان است که با تغییرات بسیاری در بدن زنان همراه است. در طول بارداری، سطوح هورمونی بدن زن تغییر می‌کند و این تغییرات می‌تواند تأثیری بر روی دهان و دندان‌ها داشته باشد.

یکی از مشکلات دندانی رایج در دوران بارداری تحریک لثه است که ممکن است باعث ورم و خونریزی لثه شود. این مشکل به دلیل تغییرات هورمونی و افزایش جریان خون در بدن باردار ممکن است رخ دهد. در صورتی که مشکلات لثه در دوران بارداری بیشتر از حد معمول باشند، می‌توانند باعث ایجاد عفونت‌های دندانی، پیش‌زمینه برای بروز بیماری‌های لثه‌ای مانند جیوه و افزایش ریسک نارسایی قلبی شوند.

علاوه بر تحریک لثه، دوران بارداری نیز می‌تواند منجر به تغییرات دیگر در دهان و دندان‌ها شود. برای مثال، برخی زنان در طول بارداری ممکن است مشکلاتی مانند کاهش کیفیت دندان‌ها، افزایش حساسیت دندانی، افزایش خطر ابتلا به عفونت‌های دندانی و پریودنتیت داشته باشند.

برای پیشگیری از مشکلات دندانی در دوران بارداری، بهتر است به دندانپزشک خود مراجعه کنید و از او در مورد روش‌های حفاظت از دهان و دندان‌ها در طول بارداری سؤال کنید. این شامل رعایت بهداشت دهان و دندان، مصرف مواد غذایی سالم، کاهش مصرف قند و آب شیرین کننده، و درمان هر گونه عفونت دندانی است.

اندوتلینگ

ورم لثه ممکن است ناشی از ورم دندان و ورم بافت های داخل دهان باشد که به عنوان اندوتلینگ شناخته می‌شود. اندوتلینگ یا Endodontic در واقع عملیاتی است که در آن بخشی از دندان به نام پالپ (Pulp) که حاوی بافت های زنده‌ای است که شامل عروق و اعصاب دندان می‌باشد، حذف شده و جای خود را به ماده‌ای مانند Gutta-percha پر کرده می‌شود. این عملیات برای درمان درد دندان، التهاب پالپ و عفونت‌های دندانی انجام می‌شود.

اندوتلینگ عمدتا در دندان‌های تخریب شده، دندان‌های دچار عفونت با باکتری، دندان‌های شکسته یا خراب شده ناشی از صدمات مختلف، انجام می‌شود. در این روش، پالپ آسیب دیده یا عفونی حذف شده و داخل دندان پر شده و بسته شده تا جلوی باکتری‌ها را گرفته و عفونت بیشتر نشود. پس از انجام عملیات اندوتلینگ، دندان بازسازی می‌شود تا قابل استفاده دوباره شود.

این روش معمولا توسط دندان‌پزشکان تخصصی به نام اندونتیست (Endodontist) انجام می‌شود که تخصص خاص خود را در این زمینه دارند. هدف از انجام این روش نجات دندان آسیب دیده و جلوگیری از نیاز به خلع دندان است.

سوء تغذیه

سوء تغذیه یکی از عواملی است که می‌تواند به مشکلات دندانی و لثه‌ای منجر شود. مصرف غذاهای نامناسب و کمبود مواد مغذی می‌تواند باعث کاهش سلامت دهان و دندان شود.

برخی مواد غذایی مثل قند، نوشابه، شکلات و تنقلات شیرین، سبوس‌دارها و غذاهای فرآوری شده ممکن است باعث تولید بیشتر بکتری‌های دهانی شده و تحریک لثه‌ها شود. همچنین، کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی مهمی مثل ویتامین C و کلسیم می‌تواند باعث ضعف لثه و دندان شود.

برای جلوگیری از سوء تغذیه و مشکلات دندانی و لثه‌ای مرتبط با آن، بهتر است رژیم غذایی سالم و متنوعی را رعایت کرد و از مصرف غذاهای شیرین و فرآورده‌های غذایی شده با سبوس دار و شکلاتی کمتر شد. همچنین، مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی مهم مثل میوه، سبزیجات، پروتئین و شیر به سلامت دندان‌ها و لثه‌ها کمک می‌کند.

عفونت

عفونت دندان و لثه ممکن است باعث تورم و التهاب شدید در لثه شود. عفونت معمولا به دلیل وجود باکتری‌های بیشتر از حد مجاز در دهان و لثه‌ها و همچنین به دلیل عدم رعایت بهداشت دهان و دندان ایجاد می‌شود.

این باکتری‌ها می‌توانند به سرعت در لثه گسترش یابند و سبب ایجاد التهاب و تورم در لثه شوند. اگر این عفونت درمان نشود، می‌تواند به طور پیوسته به سایر ناحیه‌های دهان و حتی بدن منتقل شود.

برای جلوگیری از عفونت دندان و لثه، بهتر است بهداشت دهان و دندان را به طور منظم رعایت کرد. این شامل مسواک زدن به طور منظم، استفاده از محصولات ضد باکتری مانند آب نمک و دفع باکتری‌ها با مصرف غذاهایی مانند پیاز و سیر می‌شود. در صورتی که علائم عفونت دندان و لثه را تجربه می‌کنید، باید به طور سریع به پزشک خود مراجعه کنید تا درمان مناسبی انجام شود.

مصرف داروهای خاص: برخی داروها مانند فنی توئین، دیلانزپام و نیتروگلیسرین می‌توانند باعث تورم لثه شوند.

عوامل مرتبط با تنباکو

 مصرف سیگار یا تنباکو ممکن است باعث تحریک و التهاب لثه شود و به تورم لثه منجر شود. مصرف تنباکو یکی از عواملی است که باعث بروز مشکلات مختلف در دهان و لثه می‌شود. مصرف سیگار و ترکیبات دیگر تنباکویی می‌تواند به شکل‌های مختلفی به سلامت دهان و دندان آسیب برساند، از جمله:

التهاب لثه: مصرف تنباکو باعث می‌شود که جریان خون در لثه کاهش یابد و در نتیجه باعث کاهش قابل توجهی در مقاومت بدن در برابر عفونت‌های لثه می‌شود. این مسئله می‌تواند منجر به بروز التهابات و عفونت‌های لثه شود.

آسیب به دندان‌ها: تنباکو می‌تواند به طور مستقیم باعث آسیب به دندان‌ها شود. از جمله این آسیب‌ها می‌توان به لکه‌های دودی روی دندان‌ها، خراشیدگی دندان‌ها و تغییر در رنگ دندان‌ها اشاره کرد.

عفونت‌های دهان: مصرف تنباکو می‌تواند به افزایش باکتری‌های دهانی منجر شود و باعث بروز عفونت‌های دهانی مانند التهاب لثه، عفونت‌های جیوه و ترشحات لثه شود.

سرطان دهان: تنباکو می‌تواند باعث بروز سرطان دهان و لثه شود. این مسئله به دلیل وجود مواد شیمیایی شناخته شده در دود سیگار و تنباکو است.

به طور کلی، بهتر است مصرف تنباکو را کاهش داده یا بهترین حالت آن کنار گذاشته شود تا به سلامت دهان و لثه خود اهمیت داده شود.

در هر صورت، در صورتی که تورم لثه به هر دلیلی رخ داد، بهتر است به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا علت را تشخیص دهد و درمان مناسبی را برای شما تجویز کند.

روش درمانی پزشکی برای تورم لثه

درمان تورم لثه بستگی به دلیل اصلی آن دارد. در بیشتر موارد، تورم لثه به دلیل التهاب لثه است که می‌تواند به علت ناشی از برخی عوامل از جمله نداشتن بهداشت دهان، ترسیم دندان، سیگار کشیدن، بارداری و غیره رخ دهد. در ادامه به برخی از گزینه‌های درمانی پزشکی برای تورم لثه اشاره می‌کنیم:

پاکسازی دندان‌ها: در صورتی که تورم لثه به دلیل ترسیم دندان، پلاک، ترک‌های لثه و غیره باشد، پاکسازی دندان‌ها و پرهیز از ترسیم دندان‌ها با دندانپزشک می‌تواند بهبود مشکل را به دنبال داشته باشد.

درمان عفونت: در صورتی که تورم لثه به دلیل التهاب لثه و عفونت است، پزشک می‌تواند آنتی‌بیوتیک‌ها، پراکسیدون کلرهکسیدین و غیره تجویز کند. این داروها می‌توانند عفونت را کاهش دهند و بهبود تورم لثه را به دنبال داشته باشند.

درمان جراحیای: در برخی موارد، نیاز به جراحی ممکن است وجود داشته باشد. در این موارد، جراحی لثه می‌تواند به عنوان روشی برای درمان تورم لثه و رفع عوارض آن استفاده شود. در این روش، پزشک می‌تواند بخشی از لثه را بردارد تا باعث کاهش تورم و رفع عوارض شود.

رعایت بهداشت دهان: رعایت بهداشت دهان و پاکسازی منظم دندان‌ها و لثه‌ها با مسواک و مسواک الکتریکی، نخ دندان، آب‌نما و غیره به کاهش خطر بروز تورم لثه کمک نماید.

داروهای خانگی برای تورم لثه

داروهای خانگی برای تورم لثه

بعضی از داروهای خانگی می‌توانند در درمان تورم لثه مفید باشند، اما همیشه قبل از استفاده از آن‌ها باید با پزشک خود مشورت کنید. در ادامه به برخی از داروهای خانگی برای تورم لثه اشاره می‌کنیم:

نعناع: روغن نعناع آرامش بخش و ضد التهاب است و می‌تواند به عنوان ضد درد طبیعی و درمان تورم لثه استفاده شود. چند قطره از روغن نعناع را با آب مخلوط کرده و در دهان آبکشی کنید.

آلوئه ورا: ژل آلوئه ورا می‌تواند به عنوان یک درمان طبیعی برای التهابات لثه و تورم آن استفاده شود. چند قطره ژل آلوئه ورا را روی دستمال یا کامفرت قرار داده و بر روی لثه‌های خود استفاده کنید.

ترشی درخت اراک: ترشی درخت اراک می‌تواند به عنوان ضد التهاب طبیعی و درمان تورم لثه استفاده شود. یک قاشق چایخوری ترشی را در گلاب حل کرده و آن را بر روی لثه‌های خود استفاده کنید.

چای سبز: مطالعات نشان می‌دهد که چای سبز می‌تواند به عنوان یک ضد التهاب طبیعی و درمان تورم لثه مفید باشد. با یک کیسه چای سبز در آب داغ، چای برای چند دقیقه برای جذب کامل مواد مفید آماده شده و سپس به صورت خنثی کننده با کمی شیر یا قرص شکر مصرف کنید.

مهم است بدانید که داروهای خانگی تنها به عنوان روش همراه و تکمیلی در درمان تورم لثه استفاده می‌شوند و نباید آن‌ها را به عنوان اصلی ترین روش درمانی در نظر گرفته و از استفاده دیگر محصولات غافل شویم.

درمان تورم لثه

درمان تورم لثه بستگی به علت اصلی آن دارد و باید با مشورت پزشک انجام شود. علاوه بر این، برای جلوگیری از تورم لثه، به موارد زیر توجه کنید:

درست مسواک بزنید

درست مسواک بزنید

استفاده از مسواک درست می‌تواند به بهبود بهداشت دهان و جلوگیری از تورم لثه کمک کند. برای استفاده درست از مسواک، به موارد زیر توجه کنید:

انتخاب مسواک مناسب: برای انتخاب مسواک، بهتر است از مسواک‌های نرم و با سری کوچک استفاده کنید که به شکل دندان‌ها منعطف هستند.

مدت زمان مسواک زدن: برای بهبود بهداشت دهان، باید دندان‌های خود را حداقل دو بار در روز، به مدت حداقل دو دقیقه با مسواک بزنید. همچنین، پس از هر وعده غذایی، بهتر است دندان‌های خود را بشویید.

نحوه مسواک زدن: برای استفاده درست از مسواک، باید آن را به زاویه 45 درجه با دندان‌های خود قرار دهید و با حرکات چرخشی و بالا-پایین به شکلی که بتوانید کلیه نواحی دهان را پوشش دهید، دندان‌های خود را تمیز کنید. همچنین، باید به پوشش دادن مناطق میان دندان‌ها و لثه‌ها نیز توجه کنید.

تعویض مسواک: مسواک باید هر سه ماه یکبار تعویض شود و در صورتی که شکسته شود یا برسان مسواک تغییر رنگ داد، باید قبل از این زمان نیز تعویض شود.

استفاده از مسواک الکتریکی: در صورتی که مسواک زدن با مسواک سنتی برای شما سخت است، می‌توانید از مسواک الکتریکی استفاده کنید که برای پاک کردن دندان‌ها و جلوگیری از تورم لثه بسیار موثر است.

از نخ دندان استفاده کنید

از نخ دندان استفاده کنید

بله، استفاده از نخ دندان یکی از روش‌های مهم برای بهبود بهداشت دهان و جلوگیری از بروز تورم لثه است. با استفاده از نخ دندان، می‌توانید بازکردن فضای بین دندان‌ها و جلوگیری از ایجاد رسوبات و برداشتن غذای مانده در این فضاها را تسهیل کنید. همچنین، استفاده از نخ دندان باعث بهبود عمق کیسه‌های لثه و کاهش التهاب و تورم لثه می‌شود. برای استفاده بهتر از نخ دندان، بهتر است هر روز حداقل یکبار، بهتر در زمان شب قبل از رفتن به خواب از آن استفاده کنید.

دهان خود را مرتب بشویید

دهان خود را مرتب بشویید

شستشوی منظم دهان نیز یکی دیگر از روش‌های مهم برای بهبود بهداشت دهان و جلوگیری از بروز تورم لثه است. با شستشوی دهان، می‌توانید بازکردن فضای بین دندان‌ها و جلوگیری از ایجاد رسوبات و برداشتن غذای مانده در این فضاها را تسهیل کنید. همچنین، شستشوی دهان باعث بهبود عمق کیسه‌های لثه و کاهش التهاب و تورم لثه می‌شود. برای شستشوی دهان بهتر است از محصولات شستشوی دهانی مانند خمیردندان، مایع شوینده دهان، و غیره استفاده کنید. همچنین، بهتر است حداقل دو بار در روز به مدت دو دقیقه دهان خود را بشوید.

مسواک زدن با خمیردندان مراقبت از لثه

مسواک زدن با خمیردندان مراقبت از لثه

مسواک زدن با خمیردندان یکی از روش‌های مهم برای مراقبت از لثه و جلوگیری از بروز تورم لثه است. با استفاده از خمیردندان، می‌توانید بازکردن فضای بین دندان‌ها و جلوگیری از ایجاد رسوبات و برداشتن غذای مانده در این فضاها را تسهیل کنید. همچنین، خمیردندان باعث بهبود عمق کیسه‌های لثه و کاهش التهاب و تورم لثه می‌شود.

برای استفاده از خمیردندان بهتر است از محصولاتی استفاده کنید که حاوی مواد ضدعفونی کننده مانند فلوراید هستند و به عنوان مثال، خمیردندان‌های حاوی ترکیبات طبیعی مانند چای سبز یا نعناع مفید هستند. همچنین، بهتر است برای مسواک زدن از مسواک‌هایی با سری نرم و حرکات دلیله استفاده کنید که از لثه‌ها صدمه نرسانند.

در کل، برای مراقبت از لثه و جلوگیری از بروز تورم لثه، بهتر است روزانه دو بار به مدت دو دقیقه مسواک بزنید و از خمیردندان‌های مناسب استفاده کنید. همچنین، استفاده از نخ دندان و مراجعه به دندانپزشک به منظور بررسی و درمان مشکلات دهان و لثه نیز بسیار مفید است.

از خمیر دندان ضد التهاب لثه استفاده کنید

استفاده از خمیردندان ضد التهاب لثه یکی از روش‌های موثر در پیشگیری و درمان تورم لثه است. خمیردندان‌های ضد التهاب لثه معمولاً حاوی موادی همچون کلرهگزیدین، تری‌کلوزان، کلرید سدیم، و فلوراید هستند که در کنترل التهاب و حفظ بهداشت لثه موثر هستند. همچنین، برخی خمیردندان‌های حاوی عصاره‌های گیاهی مانند چای سبز، آلوئه ورا، و نعناع نیز وجود دارند که از خواص ضد التهابی و ضد باکتری‌ای این عصاره‌ها برای بهبود وضعیت لثه استفاده می‌شود.

اگر تورم لثه شما به علت عفونت لثه است، استفاده از خمیردندان ضد التهاب می‌تواند به عنوان یک درمان موثر عمل کند. با این حال، اگر تورم لثه شما به علت دیگری مانند بارداری، ترکیدگی لثه یا نیاز به پاکسازی دندان‌های عمیق است، باید به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا بهترین راه حل را برای درمان این مشکل انتخاب کند.

در کل، استفاده از خمیردندان ضد التهاب لثه به عنوان یکی از روش‌های موثر در پیشگیری و درمان تورم لثه محسوب می‌شود، اما باید به عنوان یکی از روش‌های مراقبت از لثه در کنار مسواک زدن، استفاده از نخ دندان، و مراجعه به دندانپزشک در نظر گرفته شود.

نتیجه گیری

درمان و پیشگیری از تورم لثه بسیار مهم است زیرا این مشکل می‌تواند به بیماری‌های جدی‌تری مانند بیماری لثه، عفونت دندان و نهایتاً کاهش استحکام دندان‌ها منجر شود. برای پیشگیری از تورم لثه، باید به بهداشت دهان و دندان توجه کنید و روش‌های بهداشتی مثل مسواک زدن، استفاده از نخ دندان، شستشوی دهان با آب و خوردن غذاهای سالم را رعایت کنید. همچنین باید از مصرف سیگار و مصرف مواد مخدر خودداری کنید. در صورت بروز تورم لثه، بهتر است به پزشک خود مراجعه کرده و روش درمان مناسب را برای خود انتخاب کنید.